Bir aý öň iki bölümli "Globesity" dokumental filmine tomaşa etdim.

Men ynanýaryn, ýagny, oba hojalygy we iýmit önümleri bilen baglanyşykly halkara konglomeratlarynyň bolmagynyň, olaryň öz-özünden örän zelel ýetiriji hadysa bolup durýanlygyna we olaryň işleriniň görnetin jenaýatçylyk bolup durýanlygyna ynanýaryn. Beýle kompaniýalardan islendigini atlandyryň, we men size, olaryň sizi nähili aldaýanlygy barada köp sanly mysallary getirerin.

Diňe olaryň iň uly jenaýatlary barada ýatladýaryn:

Koka-Kola, Pepsiko, Mars, Nestle, Danon... we beýlekiler – iýmit senagatynda, Monsanta we Bayer Crop Science konglomeratynyň, Syngenta AG, BASF SE, beýleki kompaniýalary we öňa meňzeş kompaniýalar, olar çigitler, himiki dökünleri we pestisidlerii, tehnikany, elektronikany we tehnologiýalary öndürýärler, eýýäm köp wagtdan bäri bazarda bäsdeşlik barada alada etmeýärler. Olar ony juda gowy paýladylar we gözegçilikde saklaýarlar. Eýýäm bir wagtdan bäri, bu kompaniýalaryň ählisi ylmyň ösüşine we/ýa-da serişdeleriň dikeldilmegine/saklanmagyna däl-de, şulara

•          milli hökümtlerde özleriniň bähbitleriniň öňe sürülmegine

•          halkara maliýe instututlaryna göni gatnaşylmagyna

•          bütin dünýä boýunça halkara we milli derejesinde standartlaryň gözegçiligine gös-göni we göni däl basyş edilmegine

•          ähli ugurlarda köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde köpçülige göni wagyz edilmegine we beýnileriň ýuwulmagyna, şol sanda täzelikleri agentlikleriniň we filmleriň döredilmegine, kompýuter oýunlaryna we çagalar üçin “okuw maksatnamalarynyň” döredilmegine

•          ähli ilkinji derejeli önümleriň bahalaryna gözegçiligiň hedžirlenmegine we beýleki usullaryna we olary almak üçin serişdelere – ýere, suwa we fermerlere (eýýäm bir wagtdan bäri höküm edýärler)

Olarda beýle maksatlar üçin ägirt uly maliýe býujetine eýelik edýärler, we pullary özleriniň önümleriniň hilini ýokarlandyrmak ýa-da serişdeleri tygşytlamak üçin ulanmaýarlar..., mysal üçin, Koka-Kola ýaňy-ýakynda özüniň hukuklaryny goramak we özleriniň çüýşelerindäki uglewodlaryň zyýany we mukdary barada duýduryşlary aýyrmak üçin, uçdantutma semizligiň we içgileriň alyjylaryň saglygyna ýetirýän manysynda hakyky “hili” barada habarsyzlygynyň göni arabaglanyşygyny subut etmek üçin garaşsyz guramalaryň ählisiniň sarp eden pullaryndan alty esse köp töledi.

Biziň telekeçilerimiziň oba hojalygynyň we iýmit senagatynyň şeýle konglomeratlardan emele gelmesiniň görnetin utulýan modelini ýönekeý göçürmekleri meni haýran galdyrýar..., olar beýle ýagdaýda, bütin dünýäde bu kompaniýalary agram salma bilen, pes hilli önümleriň wagyz edilmegi üçin awtomatiki görnüşde gural bolýarlar.

Bu mazmunda hem, artykmaçlyk olaryň tarapynda, biziň tilçiklerimize – hyzmatlar ulgamynyň “döwletler bölünen” miwelerini we saglygy goraýyş hyzmatlaryň telekeçiligine geçirmegine baglylykda. Olaryň pajarlap ösmegi, hyzmatlaryň ulgamlarynyň “saglygy goraýyş-talaňçylygynyň” pajarlap ösmefi we “dermanlar bilen özüne kast etmegiň” bazaryna öwrülenligi sebäpli, bizde ykdysadyýetiň “ýaşaýyş üçin-mejbury-zerur” ulgamlary peýda boldular, olar hemişe özleriniň ägurt dolanşyklary bilen öwünip bilýärler – biz tölemeli, hemişe olaryň goýýan şertine laýyklykda tölemeli. Ähli zat biziň hasabymyza, ykdysadyýetiň ösüşiniň beýle ýoluna diňe aç ölmezlik üçin zordan gününi görýänleriň, we ertir işe çykmaly we diri galmak üçin göreşi dowam etmäge bagly adamlaryň hasabyna.

Dostlar, saglygyňyz üçin hiç bolmanda täsirsiz ýöne iýmek üçin, siz şu gün eýýäm şonça puly harç edýärsiňiz, pikirleniň.